کاربرد رهایش کنترل شده دارو در کنترل درد
تألیف: سیامک نجاریان، شهریار حجتی امامی، مریم کبیری، یعقوب دبیری
شابک: 978-964-9930-55-8
نوبت چاپ: اول بهار 1389
ناشر: پژوهشکده مهندسي و علوم پزشکي جانبازان
درد، یکی از رایجترین علل مراجعه بیماران به پزشک می باشد و در حالت مزمن، نه تنها میتواند معلولیتهای فیزیکی را ایجاد کند، بلکه تنشهای سنگین فیزیولوژیکی، اقتصادی و احساسی را بر بیماران و خانوادههای آنان تحمیل ساخته و کیفیت زندگی آنان را تحت تأثیر قرار میدهد. بیمارانی که از چنین دردهایی رنج میبرند، معمولا به دلیل ترس از شدت یافتن دردشان، تمایلی به شرکت در فعالیتهای روزانه زندگی(Activities of Daily Living- ADLs) نداشته و این میتواند روابط خانوادگی و اجتماعی آنان را تحت تأثیر قرار دهد.
درد نوروپاتیک که در پی اختلال در اعصاب محیطی و یا مرکزی به وجود میآید، از آن جهت به طور خاص مشکلزاست که نسبت به سایر دردها، بسیار طاقتفرسا بوده، مزمن میباشد، و تکنیکهای ساده تسکین درد روی آن اثرگذار نیست. دردهای اسکلتی-عضلانی نیز که منجر به اسپاسم میشوند در افراد دارای ضایعه نخاعی به کرات دیده میشود.
دردهای مزمن بسیار شایع بوده و مطالعات انجام شده نشان میدهند که تقریبا % 55-10 افراد از این نوع دردها رنج میبرند. هزینهی ناشی از دردهای مزمن طی یک سال در ایالات متحده آمریکا 100هزار میلیون دلار تخمین زده شده است. در یکی از تحقیقاتی که به تازگی در اروپا انجام شده است، چنین گزارش شده که تقریبا %76 بیمارانی که از دردهای نوروپاتیک رنج میکشند، هر ماه به پزشک خود مراجعه میکنند و موقعیت شغلی %43 از این افراد به دلیل مشکلات ناشی از دردهای مزمن نوروپاتیک به خطر افتاده است. ارقام گزارش شده در بالا، به خوبی اهمیت نیاز به یک سیستم تسکیندهنده درد با اثرگذاری طولانی مدت را آشکار میسازند.
درمان این دردها، معمولا به طور موقت تأثیرگذار بوده و شامل درمانهای غیر فارماکولوژیک سنتی (مانند فیزیوتراپی و طب سوزنی و ...)، داروها، و نیز مداخلات تهاجمیتر مانند تحریکات الکتریکی نخاع میشوند. تحقیقات در زمینه دردهای نوروپاتیک و تسکین آنها هنوز در مراحل اولیه پیشرفت قرار داشته و راه زیادی تا رسیدن به اهداف اساسی آن پیش روی محققین میباشد. درد نوروپاتیک در پی ایجاد آسیب در سیستم عصبی به وجود میآید که میتواند نتیجهی بیماریهای مختلفی باشد که روی مغز، نخاع و یا اعصاب محیطی اثر میگذارند، از جمله: آسیب نخاع گردنی و یا کمری، نوروپاتی دیابتی، دردهای نوروپاتیک مربوط به سرطانها، نوروپاتی مرتبط با ضایعات نخاعی، دردهای عصبی مرتبط با عصب Trigeminal و غیره. بلوکه شدن مسیرهای عصبی در شرایط نوروپاتیک، موجب قطع عملکرد صحیح عصب گشته که میتواند به صورت بیحس شدن، ضعف و یا فقدان رفلکسهای تاندونی خود را نشان دهد.